تحقیق و توسعه چیست
اقتصاد دانایی محور، اقتصادی است که دانش بعنوان مهمترین منبع و یادگیری مهمترین فرآیند آن است. دانش فقط مظهرکالاهای سرمایه ای نیست و در منابع سازمانی و انسانی نیز جلوه پیدا می کند و در طی فعالیت های نو آوری و تحقیق و توسعه و همچنین از طریق کوششهای یادگیری پیوسته به میزان آن افزوده می شود.
در اقتصادهای دانایی محور امروزی، بنگاه ها و واحدهای صنعتی بطور فزاینده ای به نقش دانش به عنوان یک عامل اساسی در عملکرد اقتصادی آگاه هستند. هرچه بنگاه ها بزرگتر می شوند و ارتباطات آنها با صنایع تکنولوژی محور فزونی پیدا میکند، تمایل بیشتری از خود به برقراری خط مشی های مدیریت دانایی نشان می دهند.
مفاهیم اقتصاد دانایی محور و ویژگی ها و شاخصهای برجسته آن در ارتباط با مدیریت دانش به برخی از جنبه های مدیریت دانایی در ارتباط با فعالیتهای تحقیق و توسعه و نوآوری تکنولوژیکی اشاره مینماید. عملکرد مدیریت دانایی نیز در ارتباط با اهداف مدیریت در خلق، کسب، اشاعه و بکارگیری دانش با ارائه خط مشی هایی در استقرار و همکاری واحدهای R&D، همکاری ها و ائتلاف های استراتژیک، اشاعه دانش تکنولوژیکی و نو آوریهای منطقه ای تبیین شده است . در این میان نتایج حاصل از ساز و کارهای مدیریت دانایی در سوق دادن واحدهای تولیدی به سوی مؤلفه های اقتصاد دانایی محور مورد توجه قرار گرفته است. سرمایه و نیروی کار دو فاکتور مهم در راستای دستیابی به موفقیت تعریف شده اند. اقتصاد دانان باور دارند که هردوی این منابع، بازده نزولی دارند و سرانجام هر افزایش اضافی از نیروی کار و یا سرمایه از قانون بازده نزولی پیروی خواهد کرد . ایده ایستایی رشد در برخی نقاط که توسط دیدگاه کلاسیک پیشنهاد شده بود توسط تئوری نئوکلاسیکی و با این نظریه که تکنولوژی وضعیت مناسبتری را از نقطه ایستا تبیین می کند به بن بست رسید و حال این ایده با عبارت دانش به چالش کشیده شده است. اما اقتصاد دانان یک دوراهی سختی برای تطبیق دانش در داخل مدل های خودشان دارند، چرا که بر خلاف سرمایه و نیروی کار که بازده نزولی را نشان می دهند، دانش بازده صعودی را نشان می دهد.
امروزه در اقتصادهای جهانی اثبات شده است که هزینه هایی که صرف تحقیقات و توسعه ها در شرکت ها و سازمان ها میشود، نقش اساسی در رشد و توسعه شرکت ها و کشورها دارد. تحقیق و توسعه بر حسب ایده های اولیه موجود در شرکت میتواند جهت اهداف متعددی انجام شود. واحد تحقیق و توسعه (Research &Development) در هر سازمانی با هدف شناسایی نقاط قوت و قابل بهبود، به منظور برنامهریزی برای تثبیت نقاط قوت و تبدیل نقاط قابل بهبود به قوت تشکیل می شود. برخی از فعالیت های تحقیق و توسعه جهت پوشش بخشی از نیازهای ناشی از تغییرات بازار شکل میگیرند. دسته دوم جهت پاسخ گویی به تقاضاها شکل میگیرند که پیشتر از آن پاسخی به آنها داده نشده است و دسته آخر فعالیت هایی هستند که طرح های موجود را از نظر هزینه، سرعت در ارائه و کیفیت بهبود می بخشند.
حال بر اساس دانش بدست آمده میتوان تحقیق و توسعه را بر اساس پارامترهای گفته شده اینگونه تعریف نمود: فرآیند تحقیق و توسعه عبارت است از یک فعالیت منظم و ساختار یافته جهت ارائه محصولات و خدمات نوآورانه با سطح کیفی بالاتر، کاربری های جدید و یا در جهت کاهش هزینه ها. تحقیق و توسعه بصورت کلی به سه بخش 1- پایه ای، 2-کاربردی و 3-توسعه ای تقسیم می شود.
- تحقیقات پایه ای، تحقیقاتی هستند که جهت کسب دانش در زمینه های علمی جدید صورت میگیرند. هدف اصلی از انجام این تحقیقات بررسی نظریه ها، قوانین و فرضیه های جدید در راستای بالا بردن سطح کیفی محصولات تولیدی می باشد.
- تحقیقات کاربردی، یک تحقیق علمی یا فنی است که از ابتدا جهت رسیدن به یک هدف عملی مشخص پایه ریزی می شود. در اصل این نوع تحقیق برای تعیین و افزایش کاربرد یافته های تحقیقات پایه ای صورت می گیرد.
- تحقیقات توسعه ای، استفاده عملی و صحیح از دانش علمی به منظور تولید محصولات یا خدمات جدید و یا بالا بردن سطح کیفی محصولات تولید شده را محیا میسازد. در حقیقت کاربرد نتایج تحقیقات کاربردی در جهت تولید محصولات و ابزارهای جدید نقش بسزایی دارد.